《大方广佛华严经注音》57

fï zǐ pú sà mï hý sà yǒu shí zhǒng xí qì hã dþng wãi shí suǒ wâi pú tí xÿn xí qì shàn

佛子!菩萨摩诃萨有十种习气。何等为十?所谓：菩提心习气，善

gýn xí qì jiào huà zhîngshýng xí qì jiàn fï xí qì yú qÿngjìng shì jiâ shîushýng xí qì hâng xí qì yuàn

根习气，教化众 生习气，见佛习气，于清净世界受生习气，行习气，愿

xí qì bō luï mì xí qì sÿ wãi píngdþng fǎ xí qì zhǒngzhǒngjìng jiâ chà biã xí qì shì wãi shí ruî

习气，波罗蜜习气，思惟平等法习气，种 种境界差别习气，是为十。若

zhū pú sà ün zhù cǐ fǎ zã yǒng lí yí qiâ fán nǎo xí qì dã rú lái dà zhì xí qì fýi xí qì zhì fï

诸菩萨安住此法，则永离一切烦恼习气，得如来大智习气，非习气智。佛

zǐ pú sà mï hý sà yǒu shí zhǒng qǔ yǐ cǐ bú duàn zhū pú sà hâng hã dþng wãi shí suǒ wâi qǔ yí

子!菩萨摩诃萨有十种取，以此不断诸菩萨行。何等为十?所谓：取一

qiâ zhîngshýng jiâ jiū jìngjiào huà gù qǔ yí qiâ shì jiâ jiū jìng yán jìng gù qǔ rú lái xiū pú sà hâng

切众 生界，究竟教化故;取一切世界，究竟严净故;取如来，修菩萨行

wãi gîngyǎng gù qǔ shàn gýn jÿ jí zhū fï xiàng hǎo gōng dã gù qǔ dà býi miâ yí qiâ zhîngshýng kǔ gù

为供养故;取善根，积集诸佛相好功德故;取大悲，灭一切众 生苦故;

qǔ dà cí yǔ yí qiâ zhîngshýng yí qiâ zhì lâ gù qǔ bō luï mì jÿ jí pú sà zhū zhuüng yán gù qǔ shàn

取大慈，与一切众 生一切智乐故;取波罗蜜，积集菩萨诸 庄 严故;取善

qiǎofüngbiàn yú yÿ qiý chù jiý shì xiàn gù qǔ pú tí dã wú ài zhì gù lûâ shuō pú sà qǔ yí qiâ fǎ

巧方便，于一切处皆示现故;取菩提，得无碍智故;略说菩萨取一切法，

yú yí qiâ chù xÿ yǐ míng zhì ãr xiànliǎo gù shì wãi shí ruî zhū pú sà ün zhù cǐ qǔ zã nãng bú duàn zhū pú

于一切处悉以明智而现了故;是为十。若诸菩萨安住此取，则能不断诸菩

sà hâng dã yí qiâ rú lái wú shàng wú suǒ qǔ fǎ

萨行，得一切如来无上无所取法。

fï zǐ pú sà mï hý sà yǒu shí zhǒng xiū hã dþng wãi shí suǒ wâi xiū zhū bō luï mì xiū xuã

佛子!菩萨摩诃萨有十种修，何等为十?所谓：修诸波罗蜜，修学，

xiū huì xiū yì xiū fǎ xiū chū lí xiū shì xiàn xiū qín xíng fþi xiâ xiū chãngdþngzhâng juã xiū zhuǎn

修慧，修义，修法，修出离，修示现，修勤行匪懈，修成等正觉，修转

zhâng fǎ lún shì wãi shí ruî zhū pú sà ün zhù qí zhōng zã dã wú shàng xiū xiū yí qiâ fǎ fï zǐ

正法轮，是为十。若诸菩萨安住其中，则得无上修，修一切法。佛子!

pú sà mï hý sà yǒu shí zhǒngchãng jiù fï fǎ hã dþng wãi shí suǒ wâi bù lí shàn zhÿ shí chãng jiù fï fǎ

菩萨摩诃萨有十种 成就佛法。何等为十?所谓：不离善知识，成就佛法;

shýn xìn fï yǔ chãng jiù fï fǎ bù bàngzhâng fǎ chãng jiù fï fǎ yǐ wú liàng wú jìn shàn gýn huí xiàng

深信佛语，成就佛法;不谤正法，成就佛法;以无量无尽善根回向，

chãng jiù fï fǎ xìn xiâ rú lái jìng jiâ wú biün jì chãng jiù fï fǎ zhÿ yí qiâ shì jiâ jìng jiâ chãng jiù fï

成就佛法;信解如来境界无边际，成就佛法;知一切世界境界，成就佛

fǎ bù shþ fǎ jiâ jìng jiâ chãng jiù fï fǎ yuǎn lí zhū mï jìng jiâ chãng jiù fï fǎ zhângniàn yí qiâ zhū

法;不舍法界境界，成就佛法;远离诸魔境界，成就佛法;正念一切诸

fï jìng jiâ chãng jiù fï fǎ yào qiú rú lái shí lì jìng jiâ chãng jiù fï fǎ shì wãi shí ruî zhū pú sà

佛境界，成就佛法;乐求如来十力境界，成就佛法;是为十。若诸菩萨

ün zhù cǐ fǎ zã dã chãng jiù rú lái wú shàng dà zhì huì

安住此法，则得成就如来无上大智慧。

fï zǐ pú sà mï hý sà yǒu shí zhǒng tuì shÿ fï fǎ yÿngdüngyuǎn lí hã dþng wãi shí suǒ wâi

佛子!菩萨摩诃萨有十种退失佛法，应当远离。何等为十?所谓：

qÿng màn shàn zhÿ shi tuì shÿ fï fǎ wâi shýng sǐ kǔ tuì shÿ fï fǎ yàn xiū pú sà hâng tuì shÿ fï fǎ

轻慢善知识，退失佛法;畏生死苦，退失佛法;厌修菩萨行，退失佛法;

bù yào zhù shì jiün tuì shÿ fï fǎ dün zhuï sün mâi tuì shÿ fï fǎ zhí qǔ shàn gýn tuì shÿ fï fǎ fþi

不乐住世间，退失佛法;耽著三昧，退失佛法;执取善根，退失佛法;诽

bàngzhâng fǎ tuì shÿ fï fǎ duàn pú sà hâng tuì shÿ fï fǎ yào âr châng dào tuì shÿ fï fǎ xián hân

谤正法，退失佛法;断菩萨行，退失佛法;乐二乘道，退失佛法;嫌恨

zhū pú sà tuì shÿ fï fǎ shì wãi shí ruî zhū pú sà yuǎn lí cǐ fǎ zã rù pú sà lí shýng dào fï

诸菩萨，退失佛法;是为十。若诸菩萨远离此法，则入菩萨离生道。佛

zǐ pú sà mï hý sà yǒu shí zhǒng lí shýng dào hã dþng wãi shí suǒ wâi chū shýng bō rþ bō luï mì ãr

子!菩萨摩诃萨有十种离生道。何等为十?所谓：出生般若波罗蜜，而

hãngguün chá yí qiâ zhîngshýng shì wãi yÿ yuǎn lí zhū jiàn ãr dù tuō yí qiâ jiàn fù zhîngshýng shì wãi âr bù niàn

恒观察一切众 生是为一;远离诸见，而度脱一切见缚众 生是为二;不念

yí qiâ xiàng ãr bù shþ yí qiâ zhuïxiàngzhîngshýng shì wãi sün chüo guî sün jiâ ãr cháng zài yí qiâ shì jiâ shì

一切相，而不舍一切著相 众 生是为三;超过三界，而常在一切世界是

wãi sì yǒng lí fán nǎo ãr yǔ yí qiâ zhîngshýnggîng jū shì wãi wǔ dã lí yù fǎ ãr cháng yǐ dà býi üi

为四;永离烦恼，而与一切众 生共居是为五;得离欲法，而常以大悲哀

mǐn yí qiâ zhuï yù zhîngshýng shì wãi liù cháng yào jì jìng ãr hãng shì xiàn yí qiâ juàn shǔ shì wãi qÿ lí shì jiün

愍一切著欲众 生是为六;常乐寂静，而恒示现一切眷属是为七;离世间

shýng ãr sǐ cǐ shýng bǐ qǐ pú sà hâng shì wãi bü bù rǎn yí qiâ shì jiün fǎ ãr bú duàn yí qiâ shì jiün suǒ

生，而死此生彼起菩萨行是为八;不染一切世间法，而不断一切世间所

zuî shì wãi jiǔ zhū fï pú tí yǐ xiàn qí qián ãr bù shþ pú sà yí qiâ yuànhâng shì wãi shí

作是为九;诸佛菩提已现其前，而不舍菩萨一切愿行是为十。

fï zǐ shì wãi pú sà mï hý sà shí zhǒng lí shýng dào chū lí shì jiün bù yǔ shì gîng ãr yì bù

佛子!是为菩萨摩诃萨十种离生道，出离世间，不与世共，而亦不

zá âr châng zhÿ hâng ruî zhū pú sà ün zhù cǐ fǎ zã dã pú sà juã dìng fǎ fï zǐ pú sà mï hý sà

杂二乘之行。若诸菩萨安住此法，则得菩萨决定法。佛子!菩萨摩诃萨

yǒu shí zhǒng juã dìng fǎ hã dþng wãi shí suǒ wâi juã dìng yú rú lái zhǒng zú zhōngshýng juã dìng yú zhū fï jìng

有十种决定法。何等为十?所谓;决定于如来种族中 生;决定于诸佛境

jiâ zhōng zhù juã dìngliǎo zhÿ pú sà suǒ zuî shì juã dìng ün zhù zhū bō luï mì juã dìng dã yù rú lái zhîng huì

界中住，决定了知菩萨所作事，决定安住诸波罗蜜，决定得预如来众会，

juã dìngnãngxiǎn rú lái zhîngxìng juã dìng ün zhù rú lái lì juã dìngshýn rù fï pú tí juã dìng yǔ yí qiâ rú

决定能显如来种性，决定安住如来力，决定深入佛菩提，决定与一切如

lái tïng yì shýn juã dìng yǔ yí qiâ rú lái suǒ zhù wú yǒu âr shì wãi shí fï zǐ pú sà mï hý sà yǒu shí

来同一身，决定与一切如来所住无有二，是为十。佛子!菩萨摩诃萨有十

zhǒng chū shýng fï fǎ dào hã dþng wãi shí suǒ wâi suí shùnshàn yǒu shì chū shýng fï fǎ dào tïngzhîngshàn gýn gù

种出生佛法道。何等为十?所谓：随顺善友是出生佛法道，同种善根故;

shýn xÿn xìn xiâ shì chū shýng fï fǎ dào zhÿ fï zì zài gù fü dà shì yuàn shì chū shýng fï fǎ dào qí xÿn kuün

深心信解是出生佛法道，知佛自在故;发大誓愿是出生佛法道，其心宽

guǎng gù rþn zì shàn gýn shì chū shýng fï fǎ dào zhÿ yâ bù shÿ gù yí qiâ jiã xiū xíng wú yàn zú shì chū shýng

广故;忍自善根是出生佛法道，知业不失故;一切劫修行无厌足是出生

fï fǎ dào jìn wâi lái jì gù ü sýng qí shì jiâ jiý shì xiàn shì chū shýng fï fǎ dào chãng shú zhîngshýng gù

佛法道，尽未来际故;阿僧祇世界皆示现是出生佛法道，成熟众 生故;

bú duàn pú sà hâng shì chū shýng fï fǎ dào zýngzhǎng dà býi gù wú liàng xÿn shì chū shýng fï fǎ dào yÿ niànbiàn

不断菩萨行是出生佛法道，增长大悲故;无量心是出生佛法道，一念遍

yí qiâ xū kōng jiâ gù shū shânghâng shì chū shýng fï fǎ dào bþn suǒ xiū xíng wú shÿ huài gù rú lái zhǒng shì chū

一切虚空界故;殊胜行是出生佛法道，本所修行无失坏故;如来种是出

shýng fï fǎ dào lìng yí qiâ zhîngshýng yào fü pú tí xÿn yǐ yí qiâ shàn fǎ zÿ chí gù shì wãi shí ruî zhū

生佛法道，令一切众 生乐发菩提心，以一切善法资持故;是为十。若诸

pú sà ün zhù cǐ fǎ zã dã dà zhàng fū míng hào

菩萨安住此法，则得大丈夫名号。

fï zǐ pú sà mï hý sà yǒu shí zhǒng dà zhàng fu míng hào hã dþng wãi shí suǒ wâi míng wãi pú

佛子!菩萨摩诃萨有十种大丈夫名号。何等为十?所谓：名为：菩

tí sà duǒ pú tí zhì suǒ shýng gù míng wãi mï hý sà duǒ ün zhù dà châng gù míng wãi dì yÿ sà

提萨埵，菩提智所生故;名为：摩诃萨埵，安住大乘故;名为：第一萨

duǒ zhâng dì yÿ fǎ gù míng wãi shâng sà duǒ juã wù shâng fǎ gù míng wãi zuì shâng sà duǒ zhì huì

埵，证第一法故;名为：胜萨埵，觉悟胜法故;名为：最胜萨埵，智慧

zuì shâng gù míng wãi shàng sà duǒ qǐ shàngjÿng jìn gù míng wãi wú shàng sà duǒ küi shì wú shàng fǎ

最胜故;名为：上萨埵，起上精进故;名为：无上萨埵，开示无上法

gù míng wãi lì sà duǒ guǎng zhÿ shí lì gù míng wãi wú dþng sà duǒ shì jiün wú bǐ gù míng wãi

故;名为：力萨埵，广知十力故;名为：无等萨埵，世间无比故;名为：

bù sÿ yì sà duǒ yÿ niànchãng fï gù shì wãi shí ruî zhū pú sà dã cǐ míng hào zã chãng jiù pú sà dào

不思议萨埵，一念成佛故;是为十。若诸菩萨得此名号，则成就菩萨道。

fï zǐ pú sà mï hý sà yǒu shí zhǒng dào hã dþng wãi shí suǒ wâi yí dào shì pú sà dào bù shþ dú

佛子!菩萨摩诃萨有十种道。何等为十?所谓：一道是菩萨道，不舍独

yÿ pú tí xÿn gù âr dào shì pú sà dào chū shýng zhì huì jí füngbiàn gù sün dào shì pú sà dào hângkōng

一菩提心故;二道是菩萨道，出生智慧及方便故;三道是菩萨道，行空

wú xiàng wú yuàn bù zhuï sün jiâ gù sì hâng shì pú sà dào chàn chú zuì zhàng suí xǐ fú dã gōngjìng zūn zhîng

无相无愿，不著三界故;四行是菩萨道，忏除罪障，随喜福德恭敬尊重

quànqǐng rú lái shànqiǎo huí xiàng wú xiū xÿ gù wǔ gýn shì pú sà dào ün zhù jìng xìn jiün gù bù dîng

劝请如来，善巧回向无休息故;五根是菩萨道，安住净信，坚固不动，

qǐ dà jÿng jìn suǒ zuî jiū jìng yí xiàngzhângniàn wú yì pün yuán qiǎo zhÿ sün mâi rù chū füngbiàn shànnãng

起大精进，所作究竟，一向 正念，无异攀缘，巧知三昧入出方便，善能

fýn biã zhì huì jìng jiâ gù liù tōng shì pú sà dào suǒ wâi tiün yǎn xÿ jiàn yí qiâ shì jiâ suǒ yǒu zhîng sâ

分别智慧境界故。六通是菩萨道，所谓;天眼悉见一切世界所有众色，

zhÿ zhū zhîngshýng sǐ cǐ shýng bǐ gù tiün þr xÿ wãn zhū fï shuō fǎ shîu chí yì niàn guǎng wãi zhîngshýng suí gýn

知诸众 生死此生彼故;天耳悉闻诸佛说法，受持忆念，广为众 生随根

yǎn chàng gù tü xÿn zhì nãng zhÿ tü xÿn zì zài wú ài gù sù mìngniàn yì zhÿ guî qù yí qiâ jiã shù

演畅故;他心智能知他心，自在无碍故;宿命念，忆知过去一切劫数，

zýngzhǎngshàn gýn gù shãn zú tōng suí suǒ yìng huà yí qiâ zhîngshýng zhǒngzhǒng wãi xiàn lìng lâ fǎ gù lîu

增长善根故;神足通，随所应化一切众 生，种 种为现，令乐法故;漏

jìn zhì xiànzhâng shí jì qǐ pú sà hâng bù duàn juã gù qÿ niàn shì pú sà dào suǒ wâi niàn fï

尽智，现证实际，起菩萨行，不断绝故。七念是菩萨道，所谓：念佛，

yú yÿ máo kǒngjiàn wú liàng fï küi wù yí qiâ zhîngshýng xÿn gù niàn fǎ bù lí yì rú lái zhîng huì yú yí

于一毛孔见无量佛，开悟一切众 生心故;念法，不离一如来众会，于一

qiâ rú lái zhîng huì zhōng qÿn chãngmiào fǎ suí zhū zhîngshýng gýn xìng yù lâ ãr wãi yǎn shuō lìng wù rù gù

切如来众会中，亲承妙法，随诸众 生根性欲乐，而为演说，令悟入故;

niànsýng hãngxiüng xù jiàn wú yǒu xiū xÿ yú yí qiâ shì jiünjiàn pú sà gù niàn shþ liǎo zhÿ yí qiâ pú

念僧，恒相续见，无有休息，于一切世间见菩萨故;念舍，了知一切菩

sà shâ hâng zýngzhǎngguǎng dà bù shÿ xÿn gù niàn jiâ bù shþ pú tí xÿn yǐ yí qiâ shàn gýn huí xiàngzhîngshýng

萨舍行，增长 广大布施心故;念戒，不舍菩提心，以一切善根回向 众 生

gù niàntiün cháng yì niàn dōu shuài tuï tiüngōng yì shýng bǔ chù pú sà gù niànzhîngshýng zhì huì füngbiàn

故;念天，常忆念兜率陀天宫一生补处菩萨故;念众 生，智慧方便，

jiào huà tiáo fú pǔ jí yí qiâ wú jiànduàn gù suí shùn pú tí bü shâng dào shì pú sà dào suǒ wâi xíngzhâng

教化调伏，普及一切无间断故。随顺菩提八圣道是菩萨道，所谓：行正

jiàn dào yuǎn lí yí qiâ zhū xiã jiàn gù qǐ zhâng sÿ wãi shþ wàng fýn biã xÿn cháng suí shùn yí qiâ zhì gù

见道，远离一切诸邪见故;起正思惟，舍妄分别，心常随顺一切智故;

chángxíngzhâng yǔ lí yǔ sì guî shùnshâng yán gù hãng xiū zhâng yâ jiào huà zhîngshýnglìngtiáo fú gù ün

常行正语，离语四过，顺圣言故;恒修正业，教化众 生令调伏故;安

zhù zhângmìng tïu tuï zhÿ zú wýi yí shþnzhâng suí shùn pú tí hâng sì shângzhǒng yí qiâ guî shÿ jiý yǒng lí gù

住正命，头陀知足，威仪审正，随顺菩提行四圣 种，一切过失皆永离故;

qǐ zhângjÿng jìn qín xiū yí qiâ pú sà kǔ hâng rù fï shí lì wú guà ài gù xÿn chángzhângniàn xÿ nãng yì

起正精进，勤修一切菩萨苦行，入佛十力无挂碍故;心常 正念，悉能忆

chí yí qiâ yán yÿn chú miâ shì jiün sàn dîng xÿn gù xÿn chángzhângdìng shàn rù pú sà bù sÿ yì xiâ tuō mãn

持一切言音，除灭世间散动心故;心常 正定，善入菩萨不思议解脱门，

yú yÿ sün mâi zhōng chū shýng yí qiâ zhū sün mâi gù rù jiǔ cì dì dìng shì pú sà dào suǒ wâi lí yù huì hài

于一三昧中出生一切诸三昧故。入九次第定是菩萨道，所谓;离欲恚害，

ãr yǐ yí qiâ yǔ yâ shuō fǎ wú ài miâ chú juã guün ãr yǐ yí qiâ zhì juã guünjiào huà zhîngshýng shþ lí xǐ

而以一切语业说法无碍;灭除觉观，而以一切智觉观教化众 生;舍离喜

ài ãr jiàn yí qiâ fï xÿn dà huün xǐ lí shì jiün lâ ãr suí shùn chū shì pú sà dào lâ cïng cǐ bù dîng

爱，而见一切佛，心大欢喜;离世间乐，而随顺出世菩萨道乐，从此不动;

rù wú sâ dìng ãr yì bù shþ yù sâ shîushýng suÿ zhù miâ yí qiâ xiǎngshîudìng ãr yì bù xÿ pú sà hâng gù

入无色定，而亦不舍欲色受生;虽住灭一切想受定，而亦不息菩萨行故。

xuã fï shí lì shì pú sà dào suǒ wâi shàn zhÿ shì chù fýi chù zhì shàn zhÿ yí qiâ zhîngshýng qù lái xiàn zài yâ

学佛十力是菩萨道。所谓：善知是处非处智，善知一切众 生去来现在业

bào yÿn guǒ zhì shàn zhÿ yí qiâ zhîngshýngshàngzhōng xià gýn bù tïng suí yí shuō fǎ zhì shàn zhÿ yí qiâ zhîngshýngzhǒng

报因果智，善知一切众 生 上 中下根不同随宜说法智，善知一切众 生 种

zhǒng wú liàngxìng zhì shàn zhÿ yí qiâ zhîngshýngruǎnzhōngshàng xiâ chü biã lìng rù fǎ füngbiàn zhì biàn yí qiâ shì

种无量性智，善知一切众 生软中 上解差别，令入法方便智，遍一切世

jiün yí qiâ chà yí qiâ sün shì yí qiâ jiã pǔ xiàn rú lái xíngxiàng wýi yí ãr yì bù shþ pú sà suǒ hâng

间、一切刹、一切三世、一切劫、，普现如来形相威仪而亦不舍菩萨所行

zhì shàn zhÿ yí qiâ zhū chán xiâ tuō jí zhū sün mâi ruî gîu ruî jìng shí yǔ fýi shí füngbiàn chū shýng zhū pú

智，善知一切诸禅解脱及诸三昧若垢、若净、时与非时、方便出生诸菩

sà xiâ tuō mãn zhì zhÿ yí qiâ zhîngshýng yú zhū qù zhōng sǐ cǐ shýng bǐ chü biã zhì yú yÿ niànzhōng xÿ zhÿ sün

萨解脱门智;知一切众 生于诸趣中死此生彼差别智，于一念中悉知三

shì yí qiâ jiã shù zhì shàn zhÿ yí qiâ zhîngshýng lâ yù zhū shǐ huî xí miâ jìn zhì ãr bù shþ lí zhū pú sà hâng

世一切劫数智，善知一切众 生乐欲诸使惑习灭尽智，而不舍离诸菩萨行。

shì wãi shí ruî zhū pú sà ün zhù cǐ fǎ zã dã yí qiâ rú lái wú shàngqiǎofüngbiàn dào

是为十。若诸菩萨安住此法，则得一切如来无上巧方便道。

fï zǐ pú sà mï hý sà yǒu wú liàng dào wú liàng zhù dào wú liàng xiū dào wú liàngzhuüng yán dào

佛子!菩萨摩诃萨有无量道、无量助道、无量修道、无量 庄 严道。

fï zǐ pú sà mï hý sà yǒu shí zhǒng wú liàng dào hã dþng wãi shí suǒ wâi xū kōng wú liàng gù pú sà

佛子!菩萨摩诃萨有十种无量道。何等为十?所谓：虚空无量故，菩萨

dào yì wú liàng fǎ jiâ wú biün gù pú sà dào yì wú liàng zhîngshýng jiâ wú jìn gù pú sà dào yì wú liàng

道亦无量;法界无边故，菩萨道亦无量;众 生界无尽故，菩萨道亦无量;

shì jiâ wú jì gù pú sà dào yì wú liàng jiã shù bù kþ jìn gù pú sà dào yì wú liàng yí qiâ zhîngshýng

世界无际故，菩萨道亦无量;劫数不可尽故，菩萨道亦无量;一切众 生

yǔ yán fǎ wú liàng gù pú sà dào yì wú liàng rú lái shýn wú liàng gù pú sà dào yì wú liàng fï yÿn shýng

语言法无量故，菩萨道亦无量;如来身无量故，菩萨道亦无量;佛音声

wú liàng gù pú sà dào yì wú liàng rú lái lì wú liàng gù pú sà dào yì wú liàng yí qiâ zhì zhì wú liàng

无量故，菩萨道亦无量;如来力无量故，菩萨道亦无量;一切智智无量

gù pú sà dào yì wú liàng shì wãi shí fï zǐ pú sà mï hý sà yǒu shí zhǒng wú liàng zhù dào suǒ wâi

故，菩萨道亦无量;是为十。佛子!菩萨摩诃萨有十种无量助道。所谓：

rú xū kōng jiâ wú liàng pú sà jí zhù dào yì wú liàng rú fǎ jiâ wú biün pú sà jí zhù dào yì wú biün

如虚空界无量，菩萨集助道亦无量;如法界无边，菩萨集助道亦无边;

rú zhîngshýng jiâ wú jìn pú sà jí zhù dào yì wú jìn rú shì jiâ wú jì pú sà jí zhù dào yì wú jì

如众 生界无尽，菩萨集助道亦无尽;如世界无际，菩萨集助道亦无际;

rú jiã shù shuō bù kþ jìn pú sà jí zhù dào yì yí qiâ shì jiünshuō bù nãng jìn rú zhîngshýng yǔ yán fǎ wú

如劫数说不可尽，菩萨集助道亦一切世间说不能尽;如众 生语言法无

liàng pú sà jí zhù dào chū shýng zhì huì zhÿ yǔ yán fǎ yì wú liàng rú rú lái shýn wú liàng pú sà jí zhù dào

量，菩萨集助道出生智慧知语言法亦无量;如如来身无量，菩萨集助道

biàn yí qiâ zhîngshýng yí qiâ chà yí qiâ shì yí qiâ jiã yì wú liàng rú fï yÿn shýng wú liàng pú sà

遍一切众 生、一切刹、一切世、一切劫亦无量;如佛音声无量，菩萨

chū yÿ yán yÿn zhōubiàn fǎ jiâ yí qiâ zhîngshýng wú bù wãn zhÿ gù suǒ jí zhù dào yì wú liàng rú fï lì wú

出一言音周遍法界，一切众 生无不闻知故，所集助道亦无量;如佛力无

liàng pú sà chãng rú lái lì jÿ jí zhù dào yì wú liàng rú yí qiâ zhì zhì wú liàng pú sà jÿ jí zhù dào yì

量，菩萨承如来力积集助道亦无量;如一切智智无量，菩萨积集助道亦

rú shì wú yǒu liàng shì wãi shí ruî zhū pú sà ün zhù cǐ fǎ zã dã rú lái wú liàng zhì huì

如是无有量;是为十。若诸菩萨安住此法，则得如来无量智慧。

fï zǐ pú sà mï hý sà yǒu shí zhǒng wú liàng xiū dào hã dþng wãi shí suǒ wâi bù lái bù qù xiū

佛子!菩萨摩诃萨有十种无量修道。何等为十?所谓：不来不去修，

shýn yǔ yì yâ wú dîng zuî gù bù zýng bù jiǎn xiū rú bþn xìng gù fýi yǒu fýi wú xiū wú zì xìng

身、语、意、业无动作故;不增不减修，如本性故;非有非无修，无自性

gù rú huàn rú mâng rú yǐng rú xiǎng rú jìngzhōngxiàng rú râ shí yàn rú shuǐzhōng yuâ xiū lí yí qiâ

故;如幻如梦、如影如响、如镜中 像、如热时焰、如水中月修，离一切

zhí zhuï gù kōng wú xiàng wú yuàn wú zuî xiū míngjiàn sün jiâ ãr jí fú dã bù xiū xÿ gù bù kþ shuō wú yán

执著故;空无相无愿无作修，明见三界而集福德不休息故;不可说无言

shuō lí yán shuō xiū yuǎn lí shÿ shâ ün lì fǎ gù bù huài fǎ jiâ xiū zhì huì xiàn zhÿ yí qiâ fǎ gù bù huài

说离言说修，远离施设安立法故;不坏法界修，智慧现知一切法故;不坏

zhýn rú shí jì xiū pǔ rù zhýn rú shí jì xū kōng jì gù guǎng dà zhì huì xiū zhū yǒu suǒ zuî lì wú jìn gù

真如实际修，普入真如实际虚空际故;广大智慧修，诸有所作力无尽故;

zhù rú lái shí lì sì wú suǒ wâi yí qiâ zhì zhì píngdþng xiū xiànjiàn yí qiâ fǎ wú yí huî gù shì wãi shí ruî

住如来十力四无所畏一切智智平等修，现见一切法无疑惑故;是为十。若

zhū pú sà ün zhù cǐ fǎ zã dã rú lái yí qiâ zhì wú shàngshànqiǎo xiū fï zǐ pú sà mï hý sà yǒu shí

诸菩萨安住此法，则得如来一切智无上善巧修。佛子!菩萨摩诃萨有十

zhǒngzhuüng yán dào hã dþng wãi shí fï zǐ pú sà mï hý sà bù lí yù jiâ rù sâ jiâ wú sâ jiâ

种 庄 严道。何等为十?佛子!菩萨摩诃萨不离欲界，入色界、无色界、

chándìng xiâ tuō jí zhū sün mâi yì bù yÿn cǐ ãr shîu bǐ shýng shì wãi dì yÿ zhuüng yán dào zhì huì xiànqián

禅定解脱及诸三昧，亦不因此而受彼生，是为第一 庄 严道。智慧现前，

rù shýng wãn dào bù yǐ cǐ dào ãr qǔ chū lí shì wãi dì âr zhuüng yán dào zhì huì xiànqián rù pì zhÿ fï

入声闻道，不以此道而取出离，是为第二 庄 严道。智慧现前，入辟支佛

dào ãr qǐ dà býi wú yǒu xiū xÿ shì wãi dì sün zhuüng yán dào suÿ yǒu rãn tiünjuàn shǔ wãi rào bǎi qiün cǎi nǚ

道而起大悲无有休息，是为第三 庄 严道。虽有人天眷属围绕，百千采女

gý wǔ shì cïng wâi cãng zàn shþ chándìng xiâ tuō jí zhū sün mâi shì wãi dì sì zhuüng yán dào yǔ yí qiâ zhîngshýng

歌舞侍从，未曾暂舍禅定解脱及诸三昧，是为第四 庄 严道。与一切众 生

shîu zhū yù lâ gîngxiüng yú lâ nǎi zhì wâi cãng yú yÿ niànjiün shþ lí pú sà píngdþng sün mâi shì wãi dì wǔ

受诸欲乐，共相娱乐，乃至未曾于一念间舍离菩萨平等三昧，是为第五

zhuüng yán dào yǐ dào yí qiâ shì jiün bǐ àn yú zhū shì fǎ xÿ wú suǒ zhuï ãr yì bù shþ dù zhîngshýngháng

庄 严道。已到一切世间彼岸，于诸世法悉无所著，而亦不舍度众 生行，

shì wãi dì liù zhuüng yán dào ün zhù zhâng dào zhâng zhì zhângjiàn ãr nãng shì rù yí qiâ xiã dào bù qǔ

是为第六 庄 严道。安住正道、正智、正见，而能示入一切邪道，不取

wãi shí bù zhí wãi jìng lìng bǐ zhîngshýngyuǎn lí xiã fǎ shì wãi dì qÿ zhuüng yán dào chángshàn hù chí rú

为实，不执为净，令彼众 生远离邪法，是为第七 庄 严道。常善护持如

lái jìng jiâ shýn yǔ yì yâ wú zhū guî shÿ wãi yù jiào huà fàn jiâ zhîngshýng shì xíng yí qiâ fán yú zhÿ hâng

来净戒，身语意业无诸过失，为欲教化犯戒众 生，示行一切凡愚之行，

suÿ yǐ jù zú qÿngjìng fú dã zhù pú sà qù ãr shì shýng yú yí qiâ dì yù chù shýng â guǐ jí zhū xiǎn nàn

虽已具足清净福德，住菩萨趣而示生于一切地狱、畜生、饿鬼及诸险难、

pín qiïngdþng chù lìng bǐ zhîngshýng jiý dã xiâ tuō ãr shí pú sà bù shýng bǐ qù shì wãi dì bü zhuüng yán dào

贫穷等处，令彼众 生皆得解脱，而实菩萨不生彼趣，是为第八 庄 严道。

bù yïu tü jiào dã wú ài biàn zhì huì guüngmíng pǔ nãngzhào le yí qiâ fï fǎ wãi yí qiâ rú lái shãn lì

不由他教，得无碍辩，智慧光明，普能照了一切佛法，为一切如来神力

suǒ chí yǔ yí qiâ zhū fï tïng yÿ fǎ shýn chãng jiù yí qiâ jiün gù dà ren míngjìng mì fǎ ün zhù yí qiâ píng

所持，与一切诸佛同一法身，成就一切坚固大人明净密法，安住一切平

dþng zhū châng zhū fï jìng jiâ jiý xiàn qí qián jù zú yí qiâ shì zhì guüngmíng zhàojiàn yí qiâ zhū zhîngshýng jiâ

等诸乘，诸佛境界皆现其前，具足一切世智光明，照见一切诸众 生界，

nãng wãi zhîngshýng zuî zhÿ fǎ shÿ ãr shì qiú zhâng fǎ wâi cãng xiū xÿ suÿ shí yǔ zhîngshýng zuî wú shàng shÿ ãr shì

能为众 生作知法师而示求正法未曾休息，虽实与众 生作无上师，而示

xíng zūn jìng shã lí hã shàng hã yǐ gù pú sà mï hý sà shànqiǎofüngbiàn zhù pú sà dào suí qí suǒ yìng jiý

行尊敬阇梨和尚。何以故?菩萨摩诃萨善巧方便住菩萨道，随其所应皆

wãi shì xiàn shì wãi dì jiǔ zhuüng yán dào shàn gýn jù zú zhū hâng jiū jìng yí qiâ rú lái suǒ gîngguàndǐng

为示现，是为第九 庄 严道。善根具足，诸行究竟，一切如来所共灌顶，

dào yí qiâ fǎ zì zài bǐ àn wú ài fǎ zýng yǐ guàn qí shǒu qí shýnbiàn zhì yí qiâ shì jiâ pǔ xiàn rú lái wú

到一切法自在彼岸，无碍法缯以冠其首，其身遍至一切世界，普现如来无

ài zhÿ shýn yú fǎ zì zài zuì shàng jiū jìng zhuǎn yú wú ài qÿngjìng fǎ lún yí qiâ pú sà zì zài zhÿ fǎ jiý

碍之身，于法自在最上究竟，转于无碍清净法轮，一切菩萨自在之法皆

yǐ chãng jiù ãr wãi zhîngshýng gù yú yí qiâ guï tǔ shì xiànshîushýng yǔ sün shì zhū fï tïng yÿ jìng jiâ ãr

已成就，而为众 生故，于一切国土示现受生，与三世诸佛同一境界，而

bù fâi pú sà hâng bù shþ pú sà fǎ bú xiâ pú sà yâ bù lí pú sà dào bù chí pú sà yí bú duàn pú

不废菩萨行，不舍菩萨法不懈菩萨业，不离菩萨道，不弛菩萨仪，不断菩

sà qǔ bù xÿ pú sà qiǎofüngbiàn bù juã pú sà suǒ zuî shì bù yàn pú sà shýngchãngyîng bù zhǐ pú sà

萨取，不息菩萨巧方便，不绝菩萨所作事，不厌菩萨生 成用，不止菩萨

zhù chí lì hã yǐ gù pú sà yù jí zhâng ü nîu duō luï sün miǎo sün pú tí guün yí qiâ zhì mãn xiū pú sà

住持力。何以故?菩萨欲疾证阿耨多罗三藐三菩提，观一切智门修菩萨

hâng wú xiū xÿ gù shì wãi dì shí zhuüng yán dào ruî zhū pú sà ün zhù cǐ fǎ zã dã rú lái wú shàng dà zhuüng

行无休息故，是为第十 庄 严道。若诸菩萨安住此法，则得如来无上大 庄

yán dào yì bù shþ pú sà dào

严道，亦不舍菩萨道。

fï zǐ pú sà mï hý sà yǒu shí zhǒng zú hã dþng wãi shí suǒ wâi chí jiâ zú shū shâng dà yuàn xÿ

佛子!菩萨摩诃萨有十种足。何等为十?所谓持戒足，殊胜大愿悉

chãng mǎn gù jÿng jìn zú jí yí qiâ pú tí fýn fǎ bù tuì zhuǎn gù shãntōng zú suí zhîngshýng yù lìnghuün xǐ

成满故;精进足，集一切菩提分法不退转故;神通足，随众 生欲令欢喜

gù shãn lì zú bù lí yÿ fï chà wǎng yí qiâ fï chà gù shýn xÿn zú yuàn qiú yí qiâ shū shâng fǎ gù

故;神力足，不离一佛刹往一切佛刹故;深心足，愿求一切殊胜法故;

jiün shì zú yí qiâ suǒ zuî xián jiū jìng gù suí shùn zú bù wãi yí qiâ zūn zhþ jiào gù lâ fǎ zú wãn chí

坚誓足，一切所作咸究竟故;随顺足，不违一切尊者教故;乐法足，闻持

yí qiâ fï suǒ shuō fǎ bù pí xiâ gù fǎ yǔ zú wãi zhîng yǎn shuō wú qiâ ruî gù xiū xíng zú yÿ qiý zhū

一切佛所说法不疲懈故;法雨足，为众演说无怯弱故;修行足，一切诸

â xÿ yuǎn lí gù shì wãi shí ruî zhū pú sà ün zhù cǐ fǎ zã dã rú lái wú shàng zuì shâng zú ruî yÿ

恶悉远离故;是为十。若诸菩萨安住此法，则得如来无上最胜足，若一

jǔ bù xÿ nãngbiàn zhì yí qiâ shì jiâ fï zǐ pú sà mï hý sà yǒu shí zhǒngshǒu hã dþng wãi shí suǒ

举步，悉能遍至一切世界。佛子!菩萨摩诃萨有十种手。何等为十?所

wâi shýn xìn shǒu yú fï suǒ shuō yí xiàng rþn kþ jiū jìngshîu chí gù bù shÿ shǒu yǒu lái qiú zhþ suí

谓：深信手，于佛所说一向忍可，究竟受持故;布施手，有来求者，随

qí suǒ yù jiý lìngchōng mǎn gù xiün yì wân xùn shǒu shū zhǎn yîu zhǎngxiüngyíng yǐn gù gîngyǎng zhū fï shǒu jí

其所欲皆令充满故;先意问讯手。舒展右掌 相迎引故;供养诸佛手，集

zhîng fú dã wú pí yàn gù duō wãn shànqiǎoshǒu xÿ duàn yí qiâ zhîngshýng yí gù lìngchüo sün jiâ shǒu shîu yǔ

众福德无疲厌故;多闻善巧手，悉断一切众 生疑故;令超三界手，授与

zhîngshýng bá chū yù ní gù zhì yú bǐ àn shǒu sì bào liú zhōng jiù nì zhîngshýng gù bú lìn zhâng fǎ shǒu

众 生拔出欲泥故;置于彼岸手，四暴流中救溺众 生故;不吝正法手，

suǒ yǒu miào fǎ xÿ yǐ küi shì gù shànyîngzhîng lùn shǒu yǐ zhì huì yào miâ shýn xÿn bìng gù hãng chí zhì bǎo shǒu

所有妙法悉以开示故;善用众论手，以智慧药灭身心病故;恒持智宝手，

küi fǎ guüngmíng pî fán nǎo àn gù shì wãi shí ruî zhū pú sà ün zhù cǐ fǎ zã dã rú lái wú shàngshǒu

开法光明破烦恼暗故;是为十。若诸菩萨安住此法，则得如来无上手，

pǔ fù shí füng yí qiâ shì jiâ

普覆十方一切世界。

fï zǐ pú sà mï hý sà yǒu shí zhǒng fù hã dþng wãi shí suǒ wâi lí chǎn qǔ fù xÿn qÿngjìng

佛子!菩萨摩诃萨有十种腹。何等为十?所谓;离谄曲腹，心清净

gù lí huàn wþi fù xìng zhì zhí gù bù xū jiǎ fù wú xiǎn bì gù wú qÿ duï fù yú yí qiâ wù wú

故;离幻伪腹，性质直故;不虚假腹，无险诐故;无欺夺腹，于一切物无

suǒ tün gù duàn fán nǎo fù jù zhì huì gù qÿngjìng xÿn fù lí zhū â gù guün chá yǐn shí fù niàn rú

所贪故;断烦恼腹，具智慧故;清净心腹，离诸恶故;观察饮食腹，念如

shí fǎ gù guün chá wú zuî fù juã wù yuán qǐ gù juã wù yí qiâ chū lí dào fù shànchãng shú shýn xÿn gù

实法故;观察无作腹，觉悟缘起故;觉悟一切出离道腹，善成熟深心故;

yuǎn lí yí qiâ biünjiàn gîu fù lìng yí qiâ zhîngshýng dã rù fï fù gù shì wãi shí ruî zhū pú sà ün zhù cǐ

远离一切边见垢腹，令一切众 生得入佛腹故;是为十。若诸菩萨安住此

fǎ zã dã rú lái wú shàngguǎng dà fù xÿ nãngrïngshîu yí qiâ zhîngshýng fï zǐ pú sà mï hý sà yǒu shí

法，则得如来无上 广大腹，悉能容受一切众 生。佛子!菩萨摩诃萨有十

zhǒngzàng hã dþng wãi shí suǒ wâi bú duàn fï zhǒng shì pú sà zàng küi shì fï fǎ wú liàng wýi dã gù zýng

种藏。何等为十?所谓：不断佛种是菩萨藏，开示佛法无量威德故;增

zhǎng fǎ zhîng shì pú sà zàng chū shýng zhì huì guǎng dà guüngmíng gù zhù chí sýngzhîng shì pú sà zàng lìng qí dã

长法种是菩萨藏，出生智慧广大光明故;住持僧种是菩萨藏，令其得

rù bù tuì fǎ lún gù juã wù zhângdìngzhîngshýng shì pú sà zàng shàn suí qí shí bù yú yÿ niàn gù jiū jìngchãng

入不退法轮故;觉悟正定众 生是菩萨藏，善随其时不逾一念故;究竟成

shú bú dìngzhîngshýng shì pú sà zàng lìng yÿn xiüng xù wú yǒu jiànduàn gù wãi xiã dìngzhîngshýng fü qǐ dà býi shì

熟不定众 生是菩萨藏，令因相续无有间断故;为邪定众 生发起大悲是

pú sà zàng lìng wâi lái yÿn xÿ dã chãng jiù gù mǎn fï shí lì bù kþ huài yÿn shì pú sà zàng jù xiáng fú mï

菩萨藏，令未来因悉得成就故;满佛十力不可坏因是菩萨藏，具降伏魔

jūn wú duì shàn gýn gù zuì shâng wú wâi dà shÿ zǐ hǒu shì pú sà zàng lìng yí qiâ zhîngshýng jiý huün xǐ gù dã

军无对善根故;最胜无畏大师子吼是菩萨藏，令一切众 生皆欢喜故;得

fï shí bü bù gîng fǎ shì pú sà zàng zhì huì pǔ rù yí qiâ chù gù pǔ liǎo zhÿ yÿ qiý zhîngshýng yí qiâ chà

佛十八不共法是菩萨藏，智慧普入一切处故;普了知一切众 生、一切刹、

yí qiâ fǎ yí qiâ fï shì pú sà zàng yú yÿ niànzhōng xÿ míngjiàn gù shì wãi shí ruî zhū pú sà ün zhù

一切法、一切佛是菩萨藏，于一念中悉明见故;是为十。若诸菩萨安住

cǐ fǎ zã dã rú lái wú shàngshàn gýn bù kþ huài dà zhì huì zàng

此法，则得如来无上善根不可坏大智慧藏。

fï zǐ pú sà mï hý sà yǒu shí zhǒng xÿn hã dþng wãi shí suǒ wâi jÿng qín xÿn yí qiâ suǒ zuî

佛子!菩萨摩诃萨有十种心。何等为十?所谓：精勤心，一切所作

xÿ jiū jìng gù bú xiâ xÿn jÿ jí xiàng hǎo fú dã hâng gù dà yǒngjiàn xÿn cuÿ pî yí qiâ zhū mï jūn gù

悉究竟故;不懈心，积集相好福德行故;大勇健心，摧破一切诸魔军故;

rú lǐ hâng xÿn chú miâ yí qiâ zhū fán nǎo gù bù tuì zhuǎn xÿn nǎi zhì pú tí zhōng bù xÿ gù xìngqÿngjìng

如理行心，除灭一切诸烦恼故;不退转心，乃至菩提终不息故;性清净

xÿn zhÿ xÿn bù dîng wú suǒ zhuï gù zhÿ zhîngshýng xÿn suí qí xiâ yù lìng chū lí gù lìng rù fï fǎ dà

心，知心不动无所著故;知众 生心，随其解欲令出离故;令入佛法、大

fàn zhù xÿn zhÿ zhū zhîngshýngzhǒngzhǒng xiâ yù bù yǐ biã châng ãr jiù hù gù kōng wú xiàng wú yuàn wú zuî xÿn

梵住心，知诸众 生 种 种解欲，不以别乘而救护故;空无相无愿无作心，

jiàn sün jiâ xiüng bù qǔ zhuï gù wàn zì xiüng jÿn güngjiün gù shângzàngzhuüng yán xÿn yí qiâ zhîngshýng shù dþng mï lái

见三界相不取著故;卍字相金刚坚固胜藏 庄 严心，一切众 生数等魔来

nǎi zhì bù nãngdîng yÿ máo gù shì wãi shí ruî zhū pú sà ün zhù cǐ fǎ zã dã rú lái wú shàng dà zhì guüng

乃至不能动一毛故;是为十。若诸菩萨安住此法，则得如来无上大智光

míngzàng xÿn fï zǐ pú sà mï hý sà yǒu shí zhǒng pÿ jiǎ hã dþng wãi shí suǒ wâi pÿ dà cí jiǎ

明藏心。佛子!菩萨摩诃萨有十种被甲。何等为十?所谓：被大慈甲，

jiù hù yí qiâ zhîngshýng gù pÿ dà býi jiǎ kün rþn yí qiâ zhū kǔ gù pÿ dà yuàn jiǎ yí qiâ suǒ zuî jiū

救护一切众 生故;被大悲甲，堪忍一切诸苦故;被大愿甲，一切所作究

jìng gù pÿ huí xiàng jiǎ jiàn lì yí qiâ fï zhuüng yán gù pÿ fú dã jiǎ ráo yì yí qiâ zhū zhîngshýng gù

竟故;被回向甲，建立一切佛 庄 严故;被福德甲，饶益一切诸众 生故，

pÿ bō luï mì jiǎ dù tuō yí qiâ zhū hán shí gù pÿ zhì huì jiǎ miâ yí qiâ zhîngshýng fán nǎo àn gù pÿ

被波罗蜜甲，度脱一切诸含识故;被智慧甲，灭一切众 生烦恼暗故;被

shànqiǎofüngbiàn jiǎ shýng pǔ mãn shàn gýn gù pÿ yí qiâ zhì xÿn jiün gù bù sǎn luàn jiǎ bù lâ yú chãng gù

善巧方便甲，生普门善根故;被一切智心坚固不散乱甲，不乐余乘故;

pÿ yÿ xÿn juã dìng jiǎ yú yí qiâ fǎ lí yí huî gù shì wãi shí ruî zhū pú sà ün zhù cǐ fǎ zã bâi rú

被一心决定甲，于一切法离疑惑故;是为十。若诸菩萨安住此法，则被如

lái wú shàng jiǎ zhîu xÿ nãng cuÿ fú yí qiâ mï jūn

来无上甲胄，悉能摧伏一切魔军。

fï zǐ pú sà mï hý sà yǒu shí zhǒng qì zhàng hã dþng wãi shí suǒ wâi bù shÿ shì pú sà qì zhàng

佛子!菩萨摩诃萨有十种器仗。何等为十?所谓;布施是菩萨器仗，

cuÿ pî yí qiâ qiün lìn gù chí jiâ shì pú sà qì zhàng qì shþ yí qiâ huǐ fàn gù píngdþng shì pú sà qì zhàng

摧破一切悭吝故;持戒是菩萨器仗，弃舍一切毁犯故;平等是菩萨器仗，

duàn chú yí qiâ fýn biã gù zhì huì shì pú sà qì zhàng xiüo miâ yí qiâ fán nǎo gù zhângmìng shì pú sà qì zhàng

断除一切分别故;智慧是菩萨器仗，消灭一切烦恼故;正命是菩萨器仗，

yuǎn lí yí qiâ xiã mìng gù shànqiǎofüngbiàn shì pú sà qì zhàng yú yí qiâ chù shì xiàn gù lûâ shuō tün chýn

远离一切邪命故;善巧方便是菩萨器仗，于一切处示现故;略说贪、嗔、

chÿ dþng yí qiâ fán nǎo shì pú sà qì zhàng yǐ fán nǎo mãn dù zhîngshýng gù shýng sǐ shì pú sà qì zhàng bú

痴等一切烦恼是菩萨器仗，以烦恼门度众 生故;生死是菩萨器仗，不

duàn pú sà hângjiào huà zhîngshýng gù shuō rú shí fǎ shì pú sà qì zhàng nãng pî yí qiâ zhí zhuï gù yí qiâ zhì

断菩萨行教化众 生故;说如实法是菩萨器仗，能破一切执著故;一切智

shì pú sà qì zhàng bù shþ pú sà hâng mãn gù shì wãi shí ruî zhū pú sà ün zhù cǐ fǎ zã nãng chú miâ

是菩萨器仗，不舍菩萨行门故。是为十。若诸菩萨安住此法，则能除灭

yí qiâ zhîngshýngcháng yâ suǒ jí fán nǎo jiã shǐ fï zǐ pú sà mï hý sà yǒu shí zhǒngshǒu hã dþng wãi shí

一切众 生 长夜所集烦恼结使。佛子!菩萨摩诃萨有十种首。何等为十?

suǒ wâi niâ pán shǒu wú nãngjiàndǐng gù zūn jìngshǒu yí qiâ rãn tiün suǒ jìng lǐ gù guǎng dà shâng xiâ shǒu

所谓：涅槃首，无能见顶故;尊敬首，一切人天所敬礼故;广大胜解首，

sün qiün jiâ zhōng zuì wãi shâng gù dì yÿ shàn gýn shǒu sün jiâ zhîngshýngxiángîngyǎng gù hâ dài zhîngshýngshǒu

三千界中最为胜故;第一善根首，三界众 生咸供养故;荷戴众 生首，

chãng jiù dǐngshàng rîu jì xiàng gù bù qÿngjiàn tü shǒu yú yí qiâ chù cháng zūn shâng gù bō rþ bō luï mì shǒu

成就顶上肉髻相故;不轻贱他首，于一切处常尊胜故;般若波罗蜜首，

zhǎngyǎng yí qiâ gōng dã fǎ gù füngbiàn zhì xiüngyìngshǒu pǔ xiàn yí qiâ tïng lâi shýn gù jiào huà yí qiâ zhîngshýng

长养一切功德法故;方便智相应首，普现一切同类身故;教化一切众 生

shǒu yǐ yí qiâ zhîngshýng wãi dì zǐ gù shǒu hù zhū fï fǎ yǎn shǒu nãnglìng sün bǎo zhǒng bù duàn juã gù shì

首，以一切众 生为弟子故;守护诸佛法眼首，能令三宝种不断绝故;是

wãi shí ruî zhū pú sà ün zhù cǐ fǎ zã dã rú lái wú shàng dà zhì huì shǒu

为十。若诸菩萨安住此法，则得如来无上大智慧首。

fï zǐ pú sà mï hý sà yǒu shí zhǒng yǎn suǒ wâi rîu yǎn jiàn yí qiâ sâ gù tiün yǎn jiàn

佛子!菩萨摩诃萨有十种眼。所谓：肉眼，见一切色故;天眼，见

yí qiâ zhîngshýng xÿn gù huì yǎn jiàn yí qiâ zhîngshýng zhū gýn jìng jiâ gù fǎ yǎn jiàn yí qiâ fǎ rú shí xiàng

一切众 生心故;慧眼，见一切众 生诸根境界故;法眼，见一切法如实相

gù fï yǎn jiàn rú lái shí lì gù zhì yǎn zhÿ jiàn zhū fǎ gù guüngmíng yǎn jiàn fï guüngmíng gù

故;佛眼，见如来十力故;智眼，知见诸法故;光明眼，见佛光明故;

chū shýng sǐ yǎn jiàn niâ pán gù wú ài yǎn suǒ jiàn wú zhàng gù yí qiâ zhì yǎn jiàn pǔ mãn fǎ jiâ gù

出生死眼，见涅槃故;无碍眼，所见无障故;一切智眼，见普门法界故;

shì wãi shí ruî zhū pú sà ün zhù cǐ fǎ zã dã rú lái wú shàng dà zhì huì yǎn fï zǐ pú sà mï hý sà

是为十。若诸菩萨安住此法，则得如来无上大智慧眼佛子!菩萨摩诃萨

yǒu shí zhǒng þr hã dþng wãi shí suǒ wâi wãn zàn tàn shýng duàn chú tün ài wãn huǐ zǐ shýng duàn chú chýn

有十种耳。何等为十?所谓：闻赞叹声，断除贪爱;闻毁呰声，断除嗔

huì wãn shuō âr châng bù zhuï bù qiú wãn pú sà dào huün xǐ yǒng yuâ wãn dì yù dþng zhū kǔ nàn chù

恚;闻说二乘，不著不求;闻菩萨道，欢喜踊跃;闻地狱等诸苦难处，

qǐ dà býi xÿn fü hïng shì yuàn wãn shuō rãn tiünshângmiào zhÿ shì zhÿ bǐ jiý shì wú cháng zhÿ fǎ wãn yǒu zàn

起大悲心，发弘誓愿;闻说人天胜妙之事，知彼皆是无常之法;闻有赞

tàn zhū fï gōng dã qín jiü jÿng jìn lìng sù yuán mǎn wãn shuō liù dù sì shâ dþng fǎ fü xÿn xiū háng yuàn dào

叹诸佛功德;勤加精进，令速圆满;闻说六度四摄等法，发心修行，愿到

bǐ àn wãn shí füng shì jiâ yÿ qiâ yÿn shýng xÿ zhÿ rú xiǎng rù bù kþ shuōshânshýnmiào yì pú sà mï hý

彼岸;闻十方世界一切音声，悉知如响，入不可说甚深妙义。菩萨摩诃

sà cïng chū fü xÿn nǎi zhì dào chǎng cháng wãn zhâng fǎ wâi cãng zàn xÿ ãr hãng bù shþ huà zhîngshýng shì shì

萨从初发心乃至道场，常闻正法，未曾暂息，而恒不舍化众 生事。是

wãi shí ruî zhū pú sà chãng jiù cǐ fǎ zã dã rú lái wú shàng dà zhì huì þr fï zǐ pú sà mï hý sà

为十。若诸菩萨成就此法，则得如来无上大智慧耳。佛子!菩萨摩诃萨

yǒu shí zhǒng bí hã dþng wãi shí suǒ wâi wãn zhū chîu wù bù yǐ wãi chîu wãn zhū xiüng qì bù yǐ wãi xiüng

有十种鼻。何等为十?所谓：闻诸臭物不以为臭。闻诸香气不以为香。

xiüngchîu jù wãn qí xÿn píngdþng fýi xiüng fýi chîu ün zhù yú shþ ruî wãn zhîngshýng yÿ fu wî jù jí qí

香臭俱闻，其心平等。非香非臭，安住于舍。若闻众 生衣服、卧具及其

zhÿ tǐ suǒ yǒu xiüngchîu zã nãng zhÿ bǐ tün huì yú chÿ dþng fýn zhÿ hâng ruî wãn zhū fú zàng cǎo mù dþngxiüng

肢体所有香臭，则能知彼贪恚、愚痴等分之行。若闻诸伏藏草木等香，

jiý rú duì mù qián fýn míngbiànliǎo ruî wãn xià zhì ü bí dì yù shàng zhì yǒu dǐngzhîngshýng zhÿ xiüng jiý zhÿ

皆如对目前，分明辨了。若闻下至阿鼻地狱，上至有顶众 生之香，皆知

bǐ guî qù suǒ xíng zhÿ hâng ruî wãn zhū shýng wãn bù shÿ chí jiâ duō wãn huì xiüng zhù yí qiâ zhì xÿn bù

彼过去所行之行。若闻诸声闻布施、持戒、多闻慧香，住一切智心，不

lìng sàn dîng ruî wãn yí qiâ pú sà hângxiüng yǐ píngdþng huì rù rú lái dì wãn yí qiâ fï zhì jìng jiâ xiüng

令散动。若闻一切菩萨行香，以平等慧入如来地。闻一切佛智境界香，

yì bù fâi shþ zhū pú sà hâng shì wãi shí ruî zhū pú sà chãng jiù cǐ fǎ zã dã rú lái wú liàng wú biünqÿng

亦不废舍诸菩萨行。是为十。若诸菩萨成就此法，则得如来无量无边清

jìng bí fï zǐ pú sà mï hý sà yǒu shí zhǒng shã hã dþng wãi shí suǒ wâi küi shì yǎn shuō wú jìn zhîng

净鼻。佛子!菩萨摩诃萨有十种舌。何等为十?所谓：开示演说无尽众

shýnghâng shã küi shì yǎn shuō wú jìn fǎ mãn shã zàn tàn zhū fï wú jìn gōng dã shã yǎn chàng cí biàn wú jìn shã

生行舌，开示演说无尽法门舌，赞叹诸佛无尽功德舌，演畅辞辩无尽舌，

küi chǎn dà châng zhù dào shã biàn fù shí füng xū kōng shã pǔ zhào yí qiâ fï chà shã pǔ shǐ zhîngshýng wù xiâ shã

开阐大乘助道舌，遍覆十方虚空舌，普照一切佛刹舌，普使众 生悟解舌，

xÿ lìng zhū fï tàn xǐ shã xiáng fú yí qiâ zhū mï wài dào chú miâ yí qiâ shýng sǐ fán nǎo lìng zhì niâ pán shã

悉令诸佛叹喜舌，降伏一切诸魔外道，除灭一切生死烦恼，令至涅槃舌;

shì wãi shí ruî zhū pú sà chãng jiù cǐ fǎ zã dã rú lái biàn fù yí qiâ zhū fï guï tǔ wú shàng shã

是为十。若诸菩萨成就此法，则得如来遍覆一切诸佛国土无上舌。

fï zǐ pú sà mï hý sà yǒu shí zhǒngshýn hã dþng wãi shí suǒ wâi rãn shýn wãi jiào huà yí qiâ

佛子!菩萨摩诃萨有十种身。何等为十?所谓：人身，为教化一切

zhū rãn gù fýi rãn shýn wãi jiào huà dì yù chù shýng â guǐ gù tiünshýn wãi jiào huà yù jiâ sâ jiâ

诸人故;非人身，为教化地狱、畜生、饿鬼故;天身为教化欲界、色界、

wú sâ jiâ zhîngshýng gù xuã shýn shì xiàn xuã dì gù wú xuã shýn shì xiàn ü luï hàn dì gù dú juã shýn

无色界众 生故;学身，示现学地故;无学身，示现阿罗汉地故;独觉身，

jiào huà lìng rù pì zhÿ fï dì gù pú sà shýn lìngchãng jiù dà châng gù rú lái shýn zhì shuǐguàndǐng gù

教化令入辟支佛地故;菩萨身，令成就大乘故;如来身，智水灌顶故;

yì shýngshýn shànqiǎo chū shýng gù wú lîu fǎ shýn yǐ wú gōngyîng shì xiàn yí qiâ zhîngshýngshýn gù shì wãi shí

意生身，善巧出生故;无漏法身，以无功用示现一切众 生身故;是为十。

ruî zhū pú sà chãng jiù cǐ fǎ zã dã rú lái wú shàng zhÿ shýn fï zǐ pú sà mï hý sà yǒu shí zhǒng yì

若诸菩萨成就此法，则得如来无上之身。佛子!菩萨摩诃萨有十种意。

hã dþng wãi shí suǒ wâi shàngshǒu yì fü qǐ yí qiâ shàn gýn gù ün zhù yì shýn xìn jiün gù bù dîng gù

何等为十?所谓上首意，发起一切善根故;安住意，深信坚固不动故;

shýn rù yì suí shùn fï fǎ ãr xiâ gù nǎ liǎo yì zhÿ zhū zhîngshýng xÿn lâ gù wú luàn yì yí qiâ fán

深入意，随顺佛法而解故;内了意，知诸众 生心乐故;无乱意，一切烦

nǎo bù zá gù míngjìng yì kâ chãn bù nãng rǎn zhuï gù shànguünzhîngshýng yì wú yǒu yÿ niàn shÿ shí gù

恼不杂故;明净意，客尘不能染著故;善观众 生意，无有一念失时故;

shàn zã suǒ zuî yì wâi cãng yÿ chù shýng guî gù mì hù zhū gýn yì tiáo fú bù lìng chí sàn gù shàn rù sün

善择所作意，未曾一处生过故;密护诸根意;调伏不令驰散故;善入三

mâi yì shýn rù fï sün mâi wú wǒ wǒ suǒ gù shì wãi shí ruî zhū pú sà ün zhù cǐ fǎ zã dã yí qiâ fï

昧意，深入佛三昧无我我所故;是为十。若诸菩萨安住此法，则得一切佛

wú shàng yì

无上意。

fï zǐ pú sà mï hý sà yǒu shí zhînghâng hã dþng wãi shí suǒ wâi wãn fǎ hâng ài lâ yú fǎ

佛子!菩萨摩诃萨有十种行。何等为十?所谓：闻法行，爱乐于法

gù shuō fǎ hâng lì yì zhîngshýng gù lí tün huì chÿ bù wâi hâng diào fú zì xÿn gù yù jiâ hâng jiào

故;说法行，利益众 生故;离贪恚痴怖畏行，调伏自心故;欲界行，教

huà yù jiâ zhîngshýng gù sâ wú sâ jiâ sün mâi hâng lìng sù zhuǎnhuán gù qù xiàng fǎ yì hâng sù dã zhì huì

化欲界众 生故;色无色界三昧行，令速转还故;趣向法义行，速得智慧

gù yí qiâ shýng chù hâng zì zài jiào huà zhîngshýng gù yí qiâ fï chà hâng lǐ bài gîngyǎng zhū fï gù niâ

故;一切生处行，自在教化众 生故;一切佛刹行，礼拜供养诸佛故;涅

pán hâng bú duànshýng sǐ xiüng xù gù chãng mǎn yí qiâ fï fǎ hâng bù shþ pú sà fǎ hâng gù shì wãi shí

槃行，不断生死相续故;成满一切佛法行，不舍菩萨法行故;是为十。

ruî zhū pú sà ün zhù cǐ fǎ zã dã rú lái wú lái wú qù hâng fï zǐ pú sà mï hý sà yǒu shí zhǒng zhù

若诸菩萨安住此法，则得如来无来无去行。佛子!菩萨摩诃萨有十种住。

hã dþng wãi shí suǒ wâi pú tí xÿn zhù cãng bù wàng shÿ gù bō luï mì zhù bù yàn zhù dào gù shuō fǎ

何等为十?所谓：菩提心住，曾不忘失故;波罗蜜住，不厌助道故;说法

zhù zýngzhǎng zhì huì gù ü lán rþ zhù zhâng dà chándìng gù suí shùn yí qiâ zhì tïu tuï zhÿ zú sì shângzhǒng

住，增长智慧故;阿兰若住，证大禅定故;随顺一切智头陀知足四圣 种

zhù shǎo yù shǎo shì gù shýn xìn zhù hâ fù zhâng fǎ gù qÿn jìn rú lái zhù xuã fï wýi yí gù chū

住，少欲少事故;深信住，荷负正法故;亲近如来住，学佛威仪故;出

shýngshãntōng zhù yuán mǎn dà zhì gù dã rþn zhù mǎn zú shîu jì gù dào chǎng zhù jù zú lì wú wâi yí

生神通住，圆满大智故;得忍住，满足授记故;道场住，具足力无畏一

qiâ fï fǎ gù shì wãi shí ruî zhū pú sà ün zhù cǐ fǎ zã dã yí qiâ zhì wú shàng zhù fï zǐ pú

切佛法故;是为十。若诸菩萨安住此法，则得一切智无上住。佛子!菩

sà mï hý sà yǒu shí zhǒng zuî hã dþng wãi shí suǒ wâi zhuǒn lún wáng zuî xÿng shí shàn dào gù sì tiünwáng

萨摩诃萨有十种坐。何等为十?所谓：转轮王坐，兴十善道故;四天王

zuî yú yí qiâ shì jiün zì zài ün lì fï fǎ gù dì shì zuî yǔ yí qiâ zhîngshýng wãi shâng zhǔ gù fàn tiün

坐，于一切世间自在安立佛法故;帝释坐，与一切众 生为胜主故;梵天

zuî yú zì tü xÿn dã zì zài gù shÿ zǐ zuî nãngshuō fǎ gù zhâng fǎ zuî yǐ zǒng chí biàn cái lì ãr

坐，于自他心得自在故;师子坐，能说法故;正法坐，以总持辩才力而

küi shì gù jiün gù zuî shì yuàn jiū jìng gù dà cí zuî lìng â zhîngshýng xÿ huün xǐ gù dà býi zuî

开示故;坚固坐，誓愿究竟故;大慈坐，令恶众 生悉欢喜故;大悲坐，

rþn yí qiâ kǔ bù pí yàn gù jÿn güng zuî xiáng fú zhîng mï jí wài dào gù shì wãi shí ruî zhū pú sà ün

忍一切苦不疲厌故;金刚坐，降伏众魔及外道故;是为十。若诸菩萨安

zhù cǐ fǎ zã dã rú lái wú shàngzhâng juã zuî

住此法，则得如来无上 正觉坐。

fï zǐ pú sà mï hý sà yǒu shí zhǒng wî hã dþng wãi shí suǒ wâi jì jìng wî shýn xÿn dàn pō

佛子!菩萨摩诃萨有十种卧。何等为十?所谓：寂静卧，身心憺怕

gù chándìng wî rú lǐ xiū xíng gù sün mâi wî shýn xÿn rïu ruǎn gù fàn tiün wî bù nǎo zì tü gù

故;禅定卧，如理修行故;三昧卧，身心柔软故;梵天卧，不恼自他故;

shàn yâ wî yú hîu bù huǐ gù zhâng xìn wî bù kþ qÿngdîng gù zhâng dào wî shàn yǒu küi juã gù miào

善业卧，于后不悔故;正信卧，不可倾动故;正道卧，善友开觉故;妙

yuàn wî shànqiǎo huí xiàng gù yí qiâ shì bì wî suǒ zuî chãng bàn gù shþ zhū gōngyîng wî yí qiâ guàn xí

愿卧，善巧回向故;一切事毕卧，所作成办故;舍诸功用卧，一切惯习

gù shì wãi shí ruî zhū pú sà ün zhù cǐ fǎ zã dã rú lái wú shàng dà fǎ wî xÿ nãng küi wù yÿ qiý

故;是为十。若诸菩萨安住此法，则得如来无上大法卧，悉能开悟一切

zhîngshýng fï zǐ pú sà mï hý sà yǒu shí zhǒng suǒ zhù chù hã dþng wãi shí suǒ wâi yǐ dà cí wãi suǒ

众 生。佛子!菩萨摩诃萨有十种所住处。何等为十?所谓;以大慈为所

zhù chù yú yí qiâ zhîngshýng xÿn píngdþng gù yǐ dà býi wãi suǒ zhù chù bù qÿng wâi xuã gù yǐ dà xǐ wãi

住处，于一切众 生心平等故;以大悲为所住处，不轻未学故;以大喜为

suǒ zhù chù lí yí qiâ yōu nǎo gù yǐ dà shþ wãi suǒ zhù chù yú yǒu wãi wú wãi píngdþng gù yǐ yí qiâ bō

所住处，离一切忧恼故;以大舍为所住处，于有为无为平等故;以一切波

luï mì wãi suǒ zhù chù pú tí xÿn wãi shǒu gù yǐ yÿ qiý kōng wãi suǒ zhù chù shànqiǎoguün chá gù yǐ wú xiàng

罗蜜为所住处，菩提心为首故;以一切空为所住处，善巧观察故;以无相

wãi suǒ zhù chù bù chū zhâng wâi gù yǐ wú yuàn wãi suǒ zhù chù guün chá shîushýng gù yǐ niàn huì wãi suǒ zhù

为所住处，不出正位故;以无愿为所住处，观察受生故;以念慧为所住

chù rþn fǎ chãng mǎn gù yǐ yí qiâ fǎ píngdþng wãi suǒ zhù chù dã shîu jì biã gù shì wãi shí ruî zhū

处，忍法成满故;以一切法平等为所住处，得授记别故;是为十。若诸

pú sà ün zhù cǐ fǎ zã dã rú lái wú shàng wú ài suǒ zhù chù

菩萨安住此法，则得如来无上无碍所住处。

fï zǐ pú sà mï hý sà yǒu shí zhǒng suǒ hâng chù hã dþng wãi shí suǒ wâi yǐ zhângniàn wãi suǒ hâng

佛子!菩萨摩诃萨有十种所行处。何等为十?所谓：以正念为所行

chù mǎn zú niàn chù gù yǐ zhū qù wãi suǒ hâng chù zhâng juã fǎ qù gù yǐ zhì huì wãi suǒ hâng chù dã

处，满足念处故;以诸趣为所行处，正觉法趣故;以智慧为所行处，得

fï huün xǐ gù yǐ bō luï mì wãi suǒ hâng chù mǎn zú yí qiâ zhì zhì gù yǐ sì shâ wãi suǒ hâng chù jiào huà

佛欢喜故;以波罗蜜为所行处，满足一切智智故;以四摄为所行处，教化

zhîngshýng gù yǐ shýng sǐ wãi suǒ hâng chù jÿ jí shàn gýn gù yǐ yǔ yí qiâ zhîngshýng zá tán xì wãi suǒ hâng

众 生故;以生死为所行处，积集善根故;以与一切众 生杂谈戏为所行

chù suí yìngjiào huà lìngyǒng lí gù yǐ shãntōng wãi suǒ hâng chù zhÿ yí qiâ zhîngshýng zhū gýn jìng jiâ gù yǐ

处，随应教化令永离故;以神通为所行处，知一切众 生诸根境界故;以

shànqiǎofüngbiàn wãi suǒ hâng chù bō rþ bō luï mì xiüngyìng gù yǐ dào chǎng wãi suǒ hâng chù chãng yí qiâ zhì ãr

善巧方便为所行处，般若波罗蜜相应故;以道场为所行处，成一切智而

bú duàn pú sà hâng gù shì wãi shí ruî zhū pú sà ün zhù cǐ fǎ zã dã rú lái wú shàng dà zhì huì suǒ hâng

不断菩萨行故;是为十。若诸菩萨安住此法，则得如来无上大智慧所行

chù fï zǐ pú sà mï hý sà yǒu shí zhǒngguün chá hã dþng wãi shí suǒ wâi zhÿ zhū yâ guün chá wýi

处。佛子!菩萨摩诃萨有十种观察。何等为十?所谓：知诸业观察，微

xì xÿ jiàn gù zhÿ zhū qù guün chá bù qǔ zhîngshýng gù zhÿ zhū gýn guün chá liǎo dá wú gýn gù zhÿ zhū

细悉见故;知诸趣观察，不取众 生故;知诸根观察，了达无根故;知诸

fǎ guün chá bù huài fǎ jiâ gù jiàn fï fǎ guün chá qín xiū fï yǎn gù dã zhì huì guün chá rú lǐ shuō fǎ

法观察，不坏法界故;见佛法观察，勤修佛眼故;得智慧观察，如理说法

gù wú shýng rþn guün chá juã liǎo fï fǎ gù bù tuì dì guün chá miâ yí qiâ fán nǎo chüo chū sün jiâ âr

故;无生忍观察，决了佛法故;不退地观察，灭一切烦恼，超出三界二

châng dì gù guàndǐng dì guün chá yú yí qiâ fï fǎ zì zài bù dîng gù shàn juã zhì sün mâi guün chá yú yí

乘地故;灌顶地观察，于一切佛法自在不动故;善觉智三昧观察，于一

qiâ shí füng shÿ zuî fï shì gù shì wãi shí ruî zhū pú sà ün zhù cǐ fǎ zã dã rú lái wú shàng dà guün chá

切十方施作佛事故;是为十。若诸菩萨安住此法，则得如来无上大观察

zhì

智。

fï zǐ pú sà mï hý sà yǒu shí zhǒng pǔ guün chá hã dþng wãi shí suǒ wâi pǔ guün yí qiâ zhū lái

佛子!菩萨摩诃萨有十种普观察。何等为十?所谓：普观一切诸来

qiú zhþ yǐ wú wãi xÿn mǎn qí yì gù pǔ guün yí qiâ fàn jiâ zhîngshýng ün zhì rú lái jìng jiâ zhōng gù pǔ

求者，以无违心满其意故;普观一切犯戒众 生，安置如来净戒中故;普

guün yí qiâ hài xÿn zhîngshýng ün zhì rú lái rþn lì zhōng gù pǔ guün yí qiâ xiâ dài zhîngshýng quànlìngjÿng qín

观一切害心众 生，安置如来忍力中故;普观一切懈怠众 生，劝令精勤，

bù shþ hâ fù dà châng dün gù pǔ guün yí qiâ luàn xÿn zhîngshýng lìng zhù rú lái yí qiâ zhì dì wú sàn dîng gù

不舍荷负大乘担故;普观一切乱心众 生，令住如来一切智地无散动故;

pǔ guün yí qiâ â huì zhîngshýng lìng chú yí huî pî yǒu jiàn gù pǔ guün yí qiâ píngdþngshàn yǒu shùn qí jiàomìng

普观一切恶慧众 生，令除疑惑破有见故;普观一切平等善友，顺其教命

zhù fï fǎ gù pǔ guün yí qiâ suǒ wãn zhÿ fǎ jí dã zhângjiàn zuì shàng yì gù pǔ guün yí qiâ wú biünzhîngshýng

住佛法故;普观一切所闻之法，疾得证见最上义故;普观一切无边众 生，

cháng bù shþ lí dà býi lì gù pǔ guün yí qiâ zhū fï zhÿ fǎ sù dã chãng jiù yí qiâ zhì gù shì wãi shí

常不舍离大悲力故;普观一切诸佛之法，速得成就一切智故;是为十。

ruî zhū pú sà ün zhù cǐ fǎ zã dã rú lái wú shàng dà zhì huì pǔ guün chá fï zǐ pú sà mï hý sà yǒu

若诸菩萨安住此法，则得如来无上大智慧普观察。佛子!菩萨摩诃萨有

shí zhǒng fân xùn hã dþng wãi shí suǒ wâi niú wáng fân xùn yìng bì yí qiâ tiün lïng yâ chü qián tà

十种奋迅。何等为十?所谓：牛王奋迅，映蔽一切天、龙、夜叉、乾闼

pï dþng zhū dà zhîng gù xiàngwáng fân xùn xÿn shàntiáo rïu hâ fù yí qiâ zhū zhîngshýng gù lïngwáng fân xùn

婆等诸大众故;象王奋迅，心善调柔，荷负一切诸众 生故;龙王奋迅，

xìng dà fǎ mì yún yào xiâ tuō diànguüng zhân rú shí yì lãi jiàng zhū gýn lì juã fân chándìng xiâ tuō sün mâi gün

兴大法密云，耀解脱电光，震如实义雷，降诸根力觉分禅定解脱三昧甘

lù yǔ gù dà jÿn chì niǎowáng fân xùn jiã tün ài shuǐ pî yú chÿ kã bï cuō fán nǎo zhū â dú lïng lìng

露雨故;大金翅鸟王奋迅，竭贪爱水，破愚痴壳，搏撮烦恼诸恶毒龙，令

chū shýng sǐ dà kǔ hǎi gù dà shÿ zǐ wáng fân xùn ün zhù wú wâi píngdþng dà zhì yǐ wãi qì zhàng cuÿ fú zhîng

出生死大苦海故;大师子王奋迅，安住无畏平等大智以为器仗，摧伏众

mï jí wài dào gù yǒngjiàn fân xùn nãng yú shýng sǐ dà zhànzhânzhōng cuÿ miâ yí qiâ fán nǎo yuàn gù dà zhì fân

魔及外道故;勇健奋迅，能于生死大战阵中摧灭一切烦恼怨故;大智奋

xùn zhÿ yùn jiâ chù jí zhū yuán qǐ zì zài küi shì yí qiâ fǎ gù tuï luï ní fân xùn yǐ niàn huì lì chí fǎ

迅，知蕴界处及诸缘起，自在开示一切法故;陀罗尼奋迅，以念慧力持法

bù wàng suí zhîngshýng gýn wãi xuünshuō gù biàn cái fân xùn wú ài xùn jí fýn biã yí qiâ xiánlìngshîu yì xÿn

不忘，随众 生根为宣说故;辩才奋迅，无碍迅疾，分别一切咸令受益心

huün xǐ gù rú lái fân xùn yí qiâ zhì zhì zhù dào zhÿ fǎ jiý xÿ chãng mǎn yǐ yÿ niànxiüngyìng huì suǒ yÿng dã

欢喜故;如来奋迅，一切智智助道之法皆悉成满，以一念相应慧所应得

zhþ yí qiâ jiý dã suǒ yìng wù zhþ yí qiâ jiý wù zuî shÿ zǐ zuî xiáng mï yuàn dí chãng ü nîu duō

者，一切皆得，所应悟者，一切皆悟，坐师子座，降魔怨敌，成阿耨多

luï sün miǎo sün pú tí gù shì wãi shí ruî zhū pú sà ün zhù cǐ fǎ zã dã zhū fï yú yí qiâ fǎ wú shàng

罗三藐三菩提故;是为十。若诸菩萨安住此法，则得诸佛于一切法无上

zì zài fân xùn

自在奋迅。

fï zǐ pú sà mï hý sà yǒu shí zhǒng shÿ zǐ hǒu hã dþng wãi shí suǒ wâi chàng yán wǒ düng bì dìng

佛子!菩萨摩诃萨有十种师子吼。何等为十?所谓：唱言我当必定

chãngzhângdþng juã shì pú tí xÿn dà shÿ zǐ hǒu wǒ dünglìng yí qiâ zhîngshýng wâi dù zhþ dù wâi tuō zhþ tuō

成 正等觉，是菩提心大师子吼;我当令一切众 生未度者度，未脱者脱，

wâi ün zhþ ün wâi niâ pán zhþ lìng dã niâ pán shì dà býi dà shÿ zǐ hǒu wǒ dünglìng fï fǎ sýngzhǒng wú yǒu

未安者安，未涅槃者令得涅槃，是大悲大师子吼;我当令佛法僧种无有

duàn juã shì bào rú lái ýn dà shÿ zǐ hǒu wǒ düng yán jìng yí qiâ fï chà shì jiū jìngjiün shì dà shÿ zǐ hǒu

断绝，是报如来恩大师子吼;我当严净一切佛刹，是究竟坚誓大师子吼;

wǒ düng chú miâ yí qiâ â dào jí zhū nàn chǔ shì zì chí jìng jiâ dà shÿ zǐ hǒu wǒ düng mǎn zú yí qiâ zhū fï shýn

我当除灭一切恶道及诸难处，是自持净戒大师子吼;我当满足一切诸佛身

yǔ jí yì xiàng hǎo zhuüng yán shì qiú fú wú yàn dà shÿ zǐ hǒu wǒ düngchãng mǎn yí qiâ zhū fï suǒ yǒu zhì huì

语及意相好 庄 严，是求福无厌大师子吼;我当成满一切诸佛所有智慧，

shì qiú zhì wú yàn dà shÿ zǐ hǒu wǒ düng chú miâ yí qiâ zhîng mï jí zhū mï yâ shì xiū zhânghângduàn zhū fán nǎo

是求智无厌大师子吼;我当除灭一切众魔及诸魔业，是修正行断诸烦恼

dà shÿ zǐ hǒu wǒ düngliǎo zhÿ yí qiâ zhū fǎ wú wǒ wú zhîngshýng wú shîumìng wú bǔ qiã luï kōng wú

大师子吼;我当了知一切诸法无我、无众 生、无寿命、无补伽罗、空无

xiàng wú yuàn jìng rú xū kōng shì wú shýng fǎ rþn dà shÿ zǐ hǒu zuì hîu shýng pú sà zhândîng yí qiâ zhū fï guï

相无愿，净如虚空，是无生法忍大师子吼。最后生菩萨震动一切诸佛国

tǔ xÿ lìng yán jìng shì shí yÿ qiý shì fàn sì wángxián lái zàn qǐng wãi yuàn pú sà yǐ wú shýng fǎ

土，悉令严净，是时，一切释、梵、四王咸来赞请，唯愿菩萨以无生法

ãr xiànshîushýng pú sà zã yǐ wú ài huì yǎn pǔ guün shì jiün yí qiâ zhîngshýng wú rú wǒ zhþ jí yú wánggōng shì

而现受生，菩萨则以无碍慧眼普观世间一切众 生无如我者，即于王宫示

xiàn dàn shýng zì xíng qÿ bù dà shÿ zǐ hǒu wǒ yú shì jiün zuì shâng dì yÿ wǒ düngyǒng jìn shýng sǐ biün jì

现诞生，自行七步大师子吼：我于世间最胜第一，我当永尽生死边际，

shì rú shuō ãr zuî dà shÿ zǐ hǒu shì wãi shí ruî zhū pú sà ün zhù cǐ fǎ zã dã rú lái wú shàng dà shÿ

是如说而作大师子吼。是为十。若诸菩萨安住此法，则得如来无上大师

zǐ hǒu

子吼。